94 VRAAG: Ik sta op het punt mijn beste vriend te verliezen. En ik zou graag op het punt willen komen dat ik medeleven heb en elke vorm van medelijden kan verliezen.

ANTWOORD: Het antwoord is impliciet in deze lezing [Lezing # 94 Zonde en neurose - De innerlijke splitsing verenigen]. Zoek waar u zich identificeert met deze vriend. Wat de vriend ervaart, vrees je voor jezelf. De angst wordt onderdrukt en daarom kun je er niet mee omgaan en het accepteren. Het manifesteert zich dus in medelijden.

VRAAG: Het is meer het verlies dat ik voel dan identificatie.

ANTWOORD: Het is ook identificatie. Het verliezen van een dierbare is een pijn die moet worden gedragen. Op zichzelf is het een gezonde pijn die de ziel niet kan verzwakken, op voorwaarde dat je er doorheen gaat. Maar het extra element van uw pijn is angst. En waar angst is, vindt identificatie plaats. De aard van deze twee pijnen is anders, als je je emoties peilt. De kwaliteit van de pijn van verlies bevat niet de angst, bitterheid, zelfmedelijden, strijd en hardheid die de pijn van identificatie, in medelijden, bevat.

 

107 VRAAG: Kun je wat meer vertellen over het verschil tussen medelijden en mededogen? Wat is de juiste houding naarmate iemand ouder wordt en zoveel van zijn vrienden ziet lijden?

ANTWOORD: Ik zal graag aanvullende hulp bieden bij deze vraag, als ik kan, hoewel dit onderwerp in het verleden herhaaldelijk is besproken. Als ik echter zou zeggen wat het juiste gevoel in theorie zou moeten zijn, zou het je helemaal niet helpen. Het enige dat u dan zou doen, is uw gevoelens verder te manipuleren en attitudes over elkaar heen leggen die niet echt van u zijn. U weet dat dit onmogelijk een gezonde procedure kan zijn. Het is belangrijk dat u erkent wat u werkelijk voelt, of het nu goed of fout is.

Naast wat ik zei over het verschil tussen medelijden en mededogen, wil ik nu een uitleg geven die aangeeft waarom iemand medelijden voelt in plaats van het veel productievere gevoel van mededogen.

Telkens wanneer je wordt verpletterd door de verwoestende emotie van medelijden, die je kracht en de hulp die je kunt geven remt, kun je er vrij zeker van zijn dat je ergens negatief bij betrokken bent. Medelijden kan bijvoorbeeld een projectie zijn van uw angst dat het lot dat de ander lijdt, u overkomt. Of u kunt zich schuldig voelen over iets waarvan u zich niet bewust bent.

Een universele houding is die van een zekere voldoening voelen over het ongeluk van een ander, niet alleen over het niet hoeven dragen van hetzelfde lot, maar ook over het feit dat de ander gestraft wordt en moeilijkheden heeft. Dit is natuurlijk volkomen irrationeel, maar de houding bevat overwegingen als deze: "Als anderen ook ontberingen hebben, ben ik niet zo erg, ik ben niet de enige die lijdt, daarom ben ik blij dat anderen ook lijden."

Deze reactie veroorzaakt vaak zo'n schok en schuldgevoel dat ze volledig wordt onderdrukt en overgecompenseerd door een verzwakt, onproductief medelijden. Het medelijden geeft je dan het gevoel dat je vrijgesproken wordt, omdat je door medelijden met de ander lijdt, zij het op een destructieve manier.

Als je je oprechte reacties kunt ontdekken en ervaren, in het besef dat je een mens bent met veel ongezuiverde emoties, met veel kinderachtige, egoïstische en kortzichtige houdingen - en leert deze te accepteren zonder jezelf te veroordelen, goed te keuren of te rechtvaardigen - dan kun je begrijpen welke misvattingen zitten achter deze onredelijke houdingen.

Dan zullen ze geleidelijk oplossen, voor zover je ze echt begrijpt. Medelijden zal veranderen in mededogen, en het is mogelijk om constructieve hulp te bieden aan mensen die lijden, hetzij door actie of gewoon door je ware gevoelens over te brengen.

Volgende les